ملاکات احکام معاملات در فقه امامیه مبانی اصولی و کاربرد اصطلاحات مرتبط)

thesis
  • وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام صادق علیه السلام - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
  • author منیر حق خواه
  • adviser یعقوبعلی برجی
  • publication year 1390
abstract

چکیده اصطلاح ملاک و واژه های مشابه آن در فقه امامیه بخصوص در ابواب معاملی آن کاربرد زیادی دارد. «ملاک حکم» امری است که قوام حکم شرعی بدان است، امری که شاخص تحقق موضوع و یا شاخص غایت حکم است و فقیه با توجه به آن شاخص ، می تواند موضوع حکم را نسبت به موضوع ظاهری حکم، موسع و یا مضیق بیابد و گزاره های شرعی را به درستی دریابد ،این اصطلاح در فقه امامیه با اصطلاحاتی نظیر علت و مناط مترادف است و معنای آن نسبت به اصطلاحاتی نظیر«مصلحت»اعم است ؛ به رغم تصور رایج از «نفس الامری بودن» ملاکات احکام و عدم امکان دستیابی به آن ها ، این اصطلاح و واژه های مشابه آن در مفهومی اعم از این معنا بکار رفته اند و با استفاده از قواعد اصولی و مستندات لفظی و غیرلفظی معتبر قابل دستیابی می باشند. در این تحقیق سعی شده است با تحلیل موارد کاربرد ملاک و اصطلاحات مشابه و مرتبطش، رابط? معنایی آن ها آشکار گردد و با نگرشی نو به مباحث اصولی علمای امامیه ،ساختاری منسجم از مهمترین مبانی اصولی حوز? ملاک شناسی ارائه شود ؛ساختاری که در آن با تفکیک شیوه های دارای حجیت از شیوه-های فاقد حجیت ،ظرافت تفاوت استنباط ملاک با استنباط حاصل از قیاس تبیین گردد؛همچنین تلاش شده است با بهره مندی از نمونه های کاربرد این اصطلاحات در حوز? معاملات ،نقش استنباط ملاک (جزء مقوم یا غایت حکم)در توسعه یا تضییق موضوعات احکام معاملی ترسیم گردد. کلیدواژه ها: ملاک ،علت ،مصلحت ،تنقیح مناط ،قیاس ،اولویت ،الغاء خصوصیت

similar resources

موارد نقض احکام قضایی در فقه امامیه

در فقه امامیه حکم قاضی نقض‌شدنی نیست، مگر در مواردی که اشکالی در آن وجود داشته باشد. در بیان جهاتی (اشکالاتی) که موجب نقض حکم می‌شوند، در خصوص برخی از جهات از قبیل «واجد شرایط نبودن قاضی صادرکنندۀ حکم» و «بی‌اعتباری دلیل مبنای حکم» با بیان‌های مختلف و دیدگاه‌های متفاوت مواجه نیستیم، اما در خصوص برخی دیگر از جهات نقض احکام، از قبیل «خطای قاضی در استنباط» و «خلاف واقع بودن حکم» با تعابیر و تفاسیر...

full text

احکام تغییر جنسیت زوجین در فقه امامیه

تغییر جنسیت عبارت است از تبدیل یا تغییر جنسیت یک فرد از مذکر به مونث یا از مونث به مذکر. در باب عبادات افراد تغییر جنسیت داده بصورت کلی می توان گفت که جنسیت فعلی فرد ملاک تعلق تکالیف است. لذا هر گاه فردی به زن تغییر جنسیت دهد احکام زنان براو بار می شود. و هرگاه فردی به مرد تغییر جنسیت دهد احکام آقایان بر او بار می شود. در صورتی که فرد تغییر یافته سابقاً ازدواج کرده باشد به محض تحقق تغییر، عقد سا...

full text

واکاوی مصلحت در فقه شافعی و امامیه در احکام حکومتی

مصلحت، وصفی مترتب بر حکم شرع، تشخیص صلاح از فساد و خیر از شر است. پیشینه طولانی مصلحت نزد شافعیه و امامیه، مطالعات تطبیقی را موجه می­‌نماید. شافعیه مصلحت­‌اندیشی را نوعی استدلال­‌کردن دانسته و با گسترش دامنه قیاس هر نوع اجتهاد مبتنی بر مصلحت را پوشش داده­‌اند. ایشان از ادراکات عقلی و تطابق مسائل نوین با ادله موجود، به اجتهاد به رأی، قیاس و استصلاح روی آوردند. امامیه ادراکات یقینی عقل را حجت دان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام صادق علیه السلام - دانشکده الهیات و معارف اسلامی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023